Kumarbaz, Dostoyevski’nin gençlik yıllarını, dramatik aşk ve kumar tutkusunu en yalın hâli ile kaleme aldığı yapıtlarından biridir. Kendisinin de bir dönem kumarla başı dertte olan Dostoyevski, Kumarbaz’da, kendi deneyimlerinden ve gözlemlerinden yola çıkarak, kumar tutkusunu; insanların servetlerini, aşklarını ve onurlarını nasıl kaybettiklerini anlatıyor.
İnsan ruhunun en derin ve karanlık yerlerini okurun önüne sermekte usta olan Dostoyevski, Kumarbaz’da kahramanı Aleksi İvanoviç’in ruhundaki gelgitleri çok iyi veriyor. Sevgilisini borçtan kurtarmak gibi erdemli bir neden için kumarhaneye giren Aleksi İvanoviç, oradan içindeki kumarbaz ruhu keşfederek çıkar. İçindeki bu tutkuya karşı koymaya çalışan Aleksi, tüm çabalarına ve çatışmalarına rağmen kumar hırsına yenik düşerken Dostoyevski okura şu soruları sordurur: Kumar masalarında yitirilen gerçekte nedir? Para mı, onur mu, aşkı mı, hayat mı?