Step ve Bozkır, Rusça ve Türkçe roman geleneğinin kuruluşlarında
yer alan edebî eserlerin eleştirel bir değerlendirmesini sunarak
Batılılaşma karşısında alınan tavırları, bunun etrafında kümelenen
sorunları ve bütün bu çerçevenin roman geleneklerini nasıl etkilediğini
araştırıyor. Dostoyevski’den Reşat Nuri’ye, Gonçarov’dan Tanpınar’a
uzanan zengin bir tartışma çerçevesi çiziyor.
Murat Belge, öncelikle Rus ve Osmanlı imparatorluklarının Batılılaşma
karşısındaki seçimlerini, bu seçimlerin ortaya çıkardığı aydın ve yazar
tiplerini, çeviri ve yayın faaliyetlerini kıyasladıktan sonra her iki dildeki
edebî eserlerin odaklandığı coğrafi mekânlara, eleştiri geleneğine
yöneliyor. Ardından eserlerdeki karakterleri ve tipleri inceleyerek
Rusça edebiyatta lişnii çelovek (lüzumsuz adam) tipinin nasıl
biçimlendiğini, farklı yazarlarda nasıl işlendiğini, bizatihi “lüzumsuz
adam”ın nasıl bir araçsallık taşıdığını ve hangi sorunların yüklendiği
bir tipolojiyi resmettiğini inceliyor. Murat Belge, romanlardaki siyasî
tipleri de değerlendirmesine dahil ederek Batılılaşma gibi hem siyasal
hem de kültürel sorunların beşiği olan bir meselenin, Rusçada ve
Türkçede nasıl “dillendirildiğini” kapsamlı bir şekilde ele alıyor.